Tết Đoan Ngọ, còn gọi là Tết Đoan Dương, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm, là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng của người Việt. Phong tục cúng Tết Đoan Ngọ ở các vùng miền Việt Nam mang những nét đặc trưng riêng, phản ánh sự đa dạng văn hóa và tập quán phong phú của từng địa phương.

1. Miền Bắc
Ở miền Bắc, Tết Đoan Ngọ được tổ chức với nhiều nghi lễ truyền thống và phong phú.

Món ăn truyền thống:

Rượu nếp cẩm: Đây là món không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ. Người dân tin rằng ăn rượu nếp vào buổi sáng sớm sẽ giúp diệt sâu bọ trong cơ thể.
Bánh tro: Bánh được làm từ gạo nếp ngâm nước tro, gói trong lá chuối và luộc chín. Bánh tro mềm, thơm mùi lá chuối và có vị ngọt nhẹ.
Nghi lễ cúng:

Cúng tổ tiên: Gia đình chuẩn bị mâm cỗ cúng với các món truyền thống như rượu nếp, bánh tro, hoa quả, và các món ăn khác để dâng lên tổ tiên, cầu mong sức khỏe và bình an.
Tục "giết sâu bọ": Sau khi cúng tổ tiên, mọi người thường ăn rượu nếp và các món ăn khác vào sáng sớm để diệt sâu bọ trong người.
2. Miền Trung
Miền Trung với những nét văn hóa đặc sắc cũng có các phong tục cúng Tết Đoan Ngọ riêng biệt.

Món ăn truyền thống:

Chè kê: Một món chè làm từ hạt kê, có vị ngọt thanh và mát, thường được ăn trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Bánh ú tro: Tương tự như bánh tro ở miền Bắc nhưng được làm nhỏ hơn và có hương vị đặc trưng của miền Trung.
Nghi lễ cúng:

Cúng tổ tiên: Mâm cỗ cúng tổ tiên ở miền Trung thường đơn giản hơn so với miền Bắc nhưng vẫn đầy đủ các món truyền thống như rượu nếp, bánh ú tro, chè kê và hoa quả.
Tục "diệt sâu bọ": Sau khi cúng tổ tiên, mọi người cũng ăn rượu nếp và các món ăn truyền thống để diệt sâu bọ trong cơ thể.
3. Miền Nam
Ở miền Nam, Tết Đoan Ngọ cũng được tổ chức với nhiều phong tục và món ăn đặc trưng.

Món ăn truyền thống:

Trái cây: Người miền Nam thường chuẩn bị nhiều loại trái cây tươi ngon như mận, xoài, dưa hấu, và đặc biệt là vải thiều để cúng và ăn trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Cơm rượu: Cơm rượu ở miền Nam thường được làm từ gạo nếp và men rượu, có vị ngọt và hương thơm đặc trưng.
Nghi lễ cúng:

Cúng tổ tiên: Mâm cỗ cúng tổ tiên ở miền Nam thường có cơm rượu, bánh tro, chè trôi nước và các loại trái cây tươi. Người dân miền Nam tin rằng việc cúng tổ tiên trong ngày này sẽ mang lại may mắn và sức khỏe cho gia đình.
Tục "giết sâu bọ": Tương tự như các vùng miền khác, người miền Nam cũng ăn cơm rượu và các món ăn truyền thống vào buổi sáng sớm để diệt sâu bọ trong người.
Kết Luận
Phong tục cúng Tết Đoan Ngọ ở các vùng miền Việt Nam thể hiện sự đa dạng và phong phú trong văn hóa ẩm thực và tín ngưỡng dân gian. Dù có những điểm khác biệt, nhưng tựu chung lại, tất cả đều hướng về một mục đích chung là cầu mong sức khỏe, may mắn và bình an cho gia đình. Đây cũng là dịp để mỗi người con đất Việt nhớ về nguồn cội, tôn vinh truyền thống văn hóa dân tộc và gìn giữ những giá trị tốt đẹp của cha ông.

 Xem chi tiết: https://homestory.com.vn/tu-van/tet-doan-ngo-la-gi/